Intervistë me Dr. Hana Ameti mbi Diabetin Gestacional dhe planin e duhur të të ushqyerit për ta mbajtur nën kontroll, dhe për të minimizuar pasojat.
1. Le të fillojmë me informacionin bazë. Çfarë është diabeti gestacional dhe si ndryshon nga llojet e tjera të diabetit?
– Diabeti gestacional është një lloj diabeti, që zhvillohet gjatë shtatzënisë. Karakterizohet nga nivele të larta të sheqerit në gjak, dukuri, e cila, për herë të parë, vërehet gjatë shtatzënisë. Ndryshe nga diabeti i tipit 1 dhe 2, diabeti gestacional zakonisht zhduket pas lindjes së foshnjës, por rrit rrezikun për të zhvilluar Diabetin e tipit 2, më vonë.
2. Cilët janë faktorët e rrezikut për zhvillimin e diabetit gestacional?
– Disa nga faktorët e rrezikut përfshijnë: mbipeshën ose obezitetin, një histori familjare me diabet, të qenit mbi moshën 25 vjeç, një shtatzëni e mëparshme me diabet gestacional, dhe disa prejardhje etnike, si hispanike, afrikano-amerikane, amerikane dhe aziatike.
3. Çfarë simptomash duhet të kenë parasysh gratë shtatzëna dhe si diagnostikohet diabeti gestacional?
– Diabeti gestacional, shpesh nuk ka simptoma të dukshme, por disa gra mund të përjetojnë etje të vazhdueshme, urinim të shpeshtë, lodhje dhe të përziera. Diagnoza zakonisht bëhet përmes një testi të depistimit të glukozës gjatë javës së 24-të deri në 28-të të shtatzënisë. Nëse testi i depistimit është pozitiv, një test i mëtejshëm i tolerancës ndaj glukozës bëhet për të konfirmuar diagnozën.
4. Si ndikon diabeti gestacional te nëna dhe foshnja?
– Nëse nuk menaxhohet siç duhet, diabeti gestacional mund të çojë në komplikacione si peshë e lartë e lindjes, lindje e parakohshme, sindromë e distresit respirator në foshnjë, dhe një rrezik të rritur për lindje cezariane për nënën. Ai gjithashtu rrit rrezikun që foshnja të zhvillojë obezitet dhe diabet të tipit 2 më vonë në jetë.
5. Sa e rëndësishme është dieta në menaxhimin e diabetit gestacional?
– Dieta është jashtëzakonisht e rëndësishme në menaxhimin e diabetit gestacional. Një dietë e mirë-balancuar ndihmon në kontrollin e niveleve të sheqerit në gjak dhe ofron lëndët ushqyese të nevojshme për nënën dhe foshnjën. Kjo përfshin monitorimin e kujdesshëm të marrjes së karbohidrateve, konsumimin e mjaftueshëm të proteinave dhe përfshirjen e yndyrave të shëndetshme, në dietë.
6. Cilat janë disa ushqime, që duhet të përfshihen në një plan dietik për të mbajtur nën kontroll diabetin gestacional?
– Ushqimet që duhet të përfshihen janë drithërat e plota, perimet, frutat, proteinat si: pula, peshku dhe bishtajoret, dhe yndyrat e shëndetshme si: avokado, arra dhe vaj ulliri. Është e rëndësishme të ketë një balancë të këtyre makronutrientëve në çdo vakt.
7. Cilat ushqime duhet të shmangen ose kufizohen?
– Ushqimet që duhet të shmangen ose kufizohen përfshijnë ushqimet e ëmbla dhe pijet me sheqer, bukën e bardhë, orizin dhe pastat, ushqimet e përpunuara, dhe ushqimet e larta në yndyrna të ngopura. Këto ushqime mund të shkaktojnë rritje të menjëhershme të niveleve të sheqerit në gjak dhe ofrojnë pak vlerë ushqyese.
8. A mund të na jepni shembuj të një plani të balancuar vaktesh për një ditë?
– Sigurisht. Për mëngjes, mund të konsumohet një tas me kos, manaferra, boronica dhe arra ose fara kungulli. Një tjetër opsion ideal mëngjesi është një fetë bukë integrale me ½ avokado, vaj ulliri dhe 1 vezë e zier. Dreka mund të jetë një sallatë me quinoa, fileto pule (150 gramë) e pjekur dhe perime të stinës. Për darkë, fileto salmoni i pjekur shoqëruar me brokoli në avull dhe një tas supë me thjerrëza të kuqe. Në mes-vakte mund të konsumohet kos grek, një frut i freskët i stinës ose disa bajame.
9. Cilat janë disa këshilla praktike për planifikimin dhe përgatitjen e vakteve?
– Planifikimi i vakteve qysh më herët dhe përgatitja paraprake e përbërësve mund ta bëjnë më të lehtë ndjekjen e një diete të shëndetshme. Mbajtja e snacks-ave të shëndetshëm me vete dhe shmangia e blerjes së opsioneve të pashëndetshme mund të ndihmojë në shmangien e tundimit ndaj ushqimeve të gabuara. Gjithashtu, ka rëndësi të jashtëzakonshme konsumimi i ushqimit në sasi të kontrolluar.
10. Cilat janë disa opsione të shëndetshme për snacks (mesvakte) për gratë shtatzëna, të cilat po përjetojnë diabetin gestacional?
– Opsionet e shëndetshme për snacks përfshijnë perime të freskëta me humus, një frut të freskët të stinës dhe një dorë arra, ose një smoothie të bërë me kos, spinaq, fara chia dhe ½ banane ose fruta pylli.
11. Cilat janë disa aktivitete fizike të sigurta, që ju do të rekomandonit për gratë shtatzëna, për të mbajtur nën kontroll diabetin gestacional?
– Gratë shtatzëna mund të angazhohen në disa lloje aktivitetesh për të ndihmuar në uljen e rrezikut të diabetit gestacional. Këto aktivitete promovojnë shëndetin e përgjithshëm dhe ndihmojnë në menaxhimin e peshës, niveleve të sheqerit në gjak dhe stresit. Disa aktivitete, që mund të rekomandoj janë:
1) Ecja: Një ushtrim i thjeshtë dhe efektiv, që mund të bëhet pothuajse kudo. Të paktën 30 minuta ecje, në ditë do të ishte e përkryer.
2) Noti: Ofron një stërvitje për gjithë trupin, pa ushtruar stres në artikulacione (nyje). Është gjithashtu një mënyrë e shkëlqyer për të qëndruar të freskëta dhe për të reduktuar ënjtjen.
3) Yoga Prenatale: Ndihmon në përmirësimin e fleksibilitetit, forcës dhe relaksimit. Klasat e yoga prenatale janë përshtatur për nevojat e grave shtatzëna dhe mund të ndihmojnë në reduktimin e stresit.
4) Biçikletë e palëvizshme: Një ushtrim kardiovaskular, i cili është i sigurt gjatë shtatzënisë. Ndihmon në ruajtjen e shëndetit kardiovaskular pa ushtruar shumë presion në trup.
5) Trajnim i lehtë i forcës: Përdorimi i peshave të lehta ose shiritave të rezistencës mund të ndihmojë në ruajtjen e tonit të muskujve dhe mbështetjen e forcës së përgjithshme. Duhet siguruar që ushtrimet të bëhen me formë të saktë dhe nën mbikëqyrje profesionale.
6) Aerobi: Angazhimi në ushtrime aerobike ndihmon në përmirësimin e shëndetit kardiovaskular. Klasat e aerobikës prenatale janë të dizajnuara për të akomoduar nevojat e grave shtatzëna.
7) Pilates: Pilates prenatale fokusohet në forcimin e muskujve, përmirësimin e posturës dhe rritjen e fleksibilitetit. Është gjithashtu e dobishme për muskujt e dyshemesë së legenit, çka lehtëson proçesin e lindjes. 8) Ushtrime Streching (Tërheqjes): Ushtrimet e tërheqjes ndihmojnë në përmirësimin e fleksibilitetit, lehtësimin e tensionit të muskujve dhe reduktojnë rriskun e dëmtimeve.
9) Kërcimi: Kërcimi i lehtë mund të jetë një mënyrë argëtuese për gratë shtatzëna për të qëndruar aktive. Gjithsesi, duhen shmangur kërcimet e lodhshme dhe me ndikim të lartë.
10) Kopshtaria: Aktivitetet e lehta në kopsht janë të shkëlqyera për gratë shtatzëna. Ato ofrojnë aktivitet fizik të moderuar dhe të reduktojnë nivelet e stresit.
Është e rëndësishme që gratë shtatzëna, mbi të gjitha, të dëgjojnë trupin e tyre për të shmangur lodhjen e tepërt.
12. Sa shpesh duhet të monitorohen nivelet e sheqerit në gjak dhe cilat janë nivelet optimale?
– Nivelet e sheqerit në gjak zakonisht duhet të monitorohen disa herë në ditë, si në mëngjes me stomak bosh ashtu dhe pas vakteve. Nivelet e synuara zakonisht janë, esëll, nën 95 mg/dL dhe nën 140 mg/dL një orë pas vakteve, por këto vlera mund të ndryshojnë bazuar në rrethanat individuale dhe duhet të diskutohen me mjekun respektiv.
13. Sa e rëndësishme është të punohet me një ekip shëndetësor, përfshirë dietologët, mjekun endokrinolog dhe mjekun gjinekolog?
– Ka rëndësi vitale. Një ekip shëndetësor mund të ofrojë udhëzime të personalizuara, mbështetje dhe monitorim për të ndihmuar në menaxhimin efektiv të diabetit gestacional. Dietologu, ndihmon me përgatitjen e një plani ushqimor të përshtatur dhe mjeku endokrinolog mund të ofrojë këshilla mjekësore për monitorimin e sheqerit në gjak.
14. Çfarë këshillash përfundimtare keni për gratë shtatzëna, që momentalisht po përballen me diabetin gestacional?
– Këshilla ime është të ndiqen me kujdes rekomandimet e mjekut, t’u përmbahen një diete të shëndetshme dhe të balancuar, të qëndrojnë aktive sipas këshillave dhe të monitorojnë rregullisht nivelet e sheqerit në gjak.
Iu drejtohem të gjitha nënave shtatzëna që të mos hezitojnë të kërkojnë mbështetje profesionale dhe të mos harrojnë se menaxhimi i diabetit gestacional është thelbësor për shëndetin e tyre dhe të foshnjës. ~ Intervistës sonë i erdhi fundi. Faleminderit, Dr. Hana, për njohuritë dhe këshillat e vlefshme.
~ Faleminderit ju, që më ftuat. Ishte një kënaqësi e jashtëzakonshme të diskutoja këtë temë të rëndësishme me ju.
Gjithashtu, gjej rastin dhe hapësirën të ftoj të gjitha gratë shtatzëna të interesuara, të bëhen pjesë e planit Equilibrium të personalizuar të shtatzënisë.
Edhe njëherë, faleminderit!
* Ky është artikull ekskluziv i Bebja.com, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”. Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Bebja.com” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.